115 χρόνια από την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων

Αθήνα, 6 Απριλίου 1896, δηλαδή ακριβώς πριν από 115 χρόνια. Η ελληνική πρωτεύουσα βάζει τα «γιορτινά» της και 80.000 άνθρωποι κατακλύζουν το Παναθηναϊκό Στάδιο προκειμένου να παρακολουθήσουν την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων, οι οποίοι αναβίωναν μετά από 1.503 χρόνια (η τελευταία διοργάνωση διεξήχθη το 393μΧ πριν καταργηθούν από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο)!
Η 6η Απριλίου, που έκτοτε είναι γνωστή ως «Ολυμπιακή Ημέρα», αποτελεί, όπως είναι φυσικό, ημερομηνία σταθμό για τον παγκόσμιο αθλητισμό. Σημειώνεται, πάντως, πως με το παλαιό ημερολόγιο, οι Αγώνες άρχισαν στις 25 Μαρτίου (Δευτέρα του Πάσχα) προκειμένου να συμπέσουν με την Εθνική μας εορτή και την επέτειο των 75 ετών από την έναρξη της Επανάστασης του 1821. Οι Eλληνες είχαν, λοιπόν, δύο λόγους για να γιορτάσουν εκείνη την ημέρα.
Η ανάθεση της σπουδαίας αυτής διοργάνωσης στην Ελλάδα, που είχε αποφασιστεί στο ιδρυτικό συνέδριο της ΔΟΕ στο Παρίσι το 1894 (έπειτα από πρωτοβουλία του βαρόνου Πιέρ ντε Κουμπερτέν), έγινε από την πρώτη στιγμή δεκτή με ενθουσιασμό τόσο από τον κόσμο όσο και από τον Τύπο. Πρόεδρος του συνεδρίου εκείνου καθώς και πληρεξούσιος του Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου ήταν ο Δημήτριος Βικέλας, ο οποίος έπεισε τα μέλη για τη διεξαγωγή των Αγώνων στην ελληνική πρωτεύουσα το 1896.

Κήρυξε την έναρξη ο Γεώργιος Α’
Η τελετή έναρξης ήταν εντυπωσιακή και πραγματοποιήθηκε παρουσία του βασιλιά Γεωργίου Α’, της συζύγου του βασίλισσας Όλγας καθώς και των γιων τους. Αρχικά, έγινε η παρέλαση των αθλητών, οι οποίοι ήταν συνολικά 285 -εκ των οποίων 169 Έλληνες- και εκπροσώπησαν μόλις 14 χώρες (λόγω των μεγάλων αποστάσεων δεν ήταν δυνατόν να συμμετάσχουν περισσότερες). Πρόκειται για τις Γερμανία, Αυστρία, Βουλγαρία, Δανία, Γαλλία, Ουγγαρία, Ιταλία, Μεγ. Βρετανία, Σουηδία, Ελβετία, ΗΠΑ, Χιλή, Αυστραλία και φυσικά την Ελλάδα.
Οι αθλητές είχαν μαζί τους τη σημαία της πατρίδας τους. Ακολούθησε η ομιλία του διαδόχου Κωνσταντίνου, ο οποίος ήταν πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής και στη συνέχεια ο βασιλιάς κήρυξε την έναρξη των Αγώνων λέγοντας: «Κηρύσσω την έναρξη των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Ζήτω το Έθνος, ζήτω οι Έλληνες»!

Κανονιοβολισμοί και Ολυμπιακός Yμνος
Με την εκφώνηση του λόγου του βασιλιά, ακούστηκαν κανονιοβολισμοί και ακολούθησε απελευθέρωση περιστεριών. Έπειτα εννέα μπάντες και χορωδία αποτελούμενη από 150 άτομα ερμήνευσαν τον Ολυμπιακό Ύμνο. Επρόκειτο για μουσική σύνθεση που συνετέθη για τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες από τον Σπύρο Σαμαρά, ο οποίος μελοποίησε τους στίχους του Κωστή Παλαμά. Το κοινό, που ήταν ενθουσιώδες, καταχειροκρότησε τον Ύμνο. Η τελετή έναρξης συνεχίστηκε με την έπαρση της ελληνικής σημαίας και την ανάκρουση του Εθνικού Υμνου από μπάντα, στην οποία κυριαρχούσαν οι φλογέρες.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες διήρκησαν δέκα ημέρες και ολοκληρώθηκαν στις 15 Απριλίου. Το πρόγραμμα περιελάμβανε εννέα αθλήματα και συγκεκριμένα στίβο, ποδηλασία, ξιφασκία, γυμναστική, άρση βαρών, κολύμβηση, αντισφαίριση και σκοποβολή.
Στέφθηκαν με απόλυτη επιτυχία, ενώ αγκαλιάστηκαν από τους Ελληνες, οι οποίοι τους παρακολούθησαν με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον χειροκροτώντας όλους τους συμμετέχοντες αθλητές και ενθαρρύνοντας τις προσπάθειές τους. Επίσης, και η οργάνωσή τους ήταν εξαιρετική παρά το γεγονός ότι το κόστος ήταν μεγάλο (εκτιμήθηκε στις 3.740.000 δραχμές) αλλά και με δεδομένη την απειρία της Ελλάδας σχετικά με τη διοργάνωση αγώνων.

Οι μεγάλοι ευεργέτες
Μέρος από τα απαιτούμενα χρήματα συγκεντρώθηκαν έπειτα από σκληρή δουλειά της Οργανωτικής Επιτροπής, η οποία εξασφάλισε έσοδα από δωρεές αλλά και από την έκδοση σειράς γραμματοσήμων. Παράλληλα, σημαντική ήταν η συνδρομή του εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ, ο οποίος ανέλαβε τη δαπάνη για την ανακατασκευή του Παναθηναϊκού Σταδίου (920.000 δραχμές), ανταποκρινόμενος θετικά στη σχετική παράκληση του Κωνσταντίνου. Προς τιμήν του τοποθετήθηκε το άγαλμά του στην είσοδο του Σταδίου, το οποίο φιλοτέχνησε ο γλύπτης Γεώργιος Βρούτος.
Μετά το τέλος των Αγώνων της Ολυμπιάδας, ο βασιλιάς Γεώργιος Α' καθώς και οι Αμερικανοί αθλητές αιτήθηκαν στη ΔΟΕ τη μόνιμη διεξαγωγή τους στην Αθήνα, όμως είχε ήδη αποφασιστεί ότι οι επόμενοι θα γίνονταν στο Παρίσι. Η Ελλάδα διοργάνωσε ξανά την κορυφαία γιορτή του αθλητισμού μετά από 108 χρόνια, το 2004.
Η φωτογραφία είναι από το αγώνισμα της ξιφασκίας που έγινε στο Ζάππειο Μέγαρο και που ήταν χώρος φιλοξενίας αθλητών, δηλαδή το πρώτο Ολυμπιακό Χωριό.